Hoe vaak spijbelen leerlingen? Een vergelijkend onderzoek tussen geregistreerde en zelfgerapporteerde afwezigheden in Vlaanderen.

Een kritische voorwaarde voor een aanklampend beleid inzake spijbelen is het beschikken over accurate registratiedata. De afgelopen jaren werd in Vlaanderen, in het bijzonder door de implementatie van het informaticasysteem DISCIMUS, grote vooruitgang geboekt in het registreren van problematische afwezigheden. Via DISCIMUS registreren scholen afwezigheden. Het is belangrijk om naast de ontwikkeling van de technische infrastructuur te monitoren wat de kenmerken en eigenschappen van de aldus verzamelde data precies weergeven.

 

Dit onderzoek draagt aan dat objectief bij door bij dezelfde groep leerlingen zelfgerapporteerde gegevens over spijbelen afkomstig uit het onderzoek ‘Loopbanen in het Secundair Onderwijs’ van het schooljaar 2016-2017 te vergelijken met de administratieve databank over afwezigheden van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. Dat liet ons toe van te onderzoeken (1) in welke mate zelfgerapporteerde gegevens over spijbelen en administratieve gegevens van problematische afwezigheden hetzelfde gedrag meten en (2) of het spijbelen van bepaalde types spijbelaars en/of bepaalde sociale groepen in de administratieve data over problematische afwezigheden onder- of overschat wordt.

 

We vinden slechts een bescheiden verband (r: 0,35) tussen de prevalentie van zelfgerapporteerd spijbelen en geregistreerde ongeoorloofde afwezigheden. De correlatie tussen alle afwezigheden (geoorloofd+ongeoorloofd) en zelfgerapporteerd spijbelen is 0,49. (1) Meisjes, (2) leerlingen uit het aso en (3) met een middenklasse profiel (hoogopgeleide moeder, geen studiebeurs, Nederlands als thuistaal) behalen minder B-codes dan men op basis van de zelfgerapporteerde afwezigheden zou verwachten. Daarnaast stellen we ook op schoolniveau verschillen vast. Scholen waar er minder ongeoorloofde afwezigheden worden geregistreerd dan men op basis van de zelfrapportage van leerlingen zou verwachten, hebben vooral een leerlingenpubliek uit de middenklasse.

 

Link naar het volledige artikel: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2019.02623/full

De auteurs van dit artikel zijn: Gil KeppensBram Spruyt en Jonas Dockx.