De VUB Onderzoeksraad investeert na een erg succesvolle projectoproep 1,2 miljoen euro in twee Brusselse citizen science-onderzoeksprojecten. De helft van het budget gaat naar het onderzoeksproject MOMENT-GPS van VUB-onderzoeksgroep voor sociologie TOR en het Cosmopolis Centre for Urban Research, ook VUB. Projectleider Prof. Theun Pieter van Tienoven wil met dat geld gendergerelateerde onveiligheidsgevoelens en -situaties in kaart brengen in het Brussels Hoofdstedelijk gewest.
Het MOMENT-GPS-project focust van zijn kant op gender in de Europese hoofdstad, meer specifiek op de veiligheidperceptie in de Brusselse wijken. “Brussels scoort slecht als het gaat over het veiligheidsgevoel van vrouwen op straat”, zegt projectleider prof. dr. Theun Pieter van Tienoven van TOR. “Daar zijn een paar goede verklaringen voor: onze steden zijn ingericht door mannen, en sedert de energiecrisis is de straatverlichting op veel plekken uitgeschakeld… Equal.Brussels lanceerde enkele jaren geleden het “Brussels Plan to Combat Violence against Women”. Ons onderzoek past daar goed in.”
De onderzoekers willen zich niet laten vangen door de fouten bij gelijkaardige onderzoeken in het verleden. Zo is de tijd tussen een incident en het moment dat een slachtoffer de kans krijgt om erover te vertellen vaak veel te lang. Kleinere incidenten worden daardoor heel dikwijls niet gemeld. “Wij willen metingen doen op het moment zelf van de ervaringen en percepties”, zegt Van Tienoven. “We zullen daarvoor een app ontwikkelen die het ervaren veiligheidsgevoel meet, op gezetten tijden én op locatie. Deelnemers zullen dan een score kunnen geven, waardoor je een unieke geografische beeldvorming krijgt van het veiligheidsgevoel in de verschillende wijken doorheen de tijd. De input komt van de burgers die de app gebruiken en die vooraf betrokken zijn geweest bij het afbakenen van de te bestuderen tijd-ruimtelijke locaties. Zo zullen ook de verschillen zichtbaar worden in het veiligheidsgevoel doorheen de seizoenen of doorheen de dag. Een plek die in de winter in het donker en de regen onveilig lijkt, kan tijdens de zomer een heel ander gevoel uitstralen. Evengoed kan een ingreep die het veiligheidsgevoel moet verbeteren overdag wel werken, maar ’s nachts juist niet.”
Het onderzoek moet uitmonden in een veiligheidsbarometer voor Brussel. Daarenboven is het de bedoeling dat de app ook inzetbaar is voor andere doelgroepen en in andere steden. Van Tienoven ziet mogelijkheden in bijvoorbeeld onderzoek naar discriminatie of naar toegankelijkheid van (openbare) plaatsen. Het is overigens niet noodzakelijk zo dat de app enkel voor vrouwen bedoeld is.
Het MOMENT-GPS-project wordt geleid door Van Tienoven. Hij wordt daarin bijgestaan door zijn collega prof. dr. Bas van Heur van de VUB-onderzoeksgroep Cosmopolis.
Zie ook in andere media: