Tussen januari 2013 en februari 2014 hield een steekproef van 3.260 Vlamingen tussen 18 en 75 jaar (getrokken uit het Rijksregister) hun dagelijkse tijdsbesteding gedurende een volle week bij in een online dagboekje. Deze dagboekgegevens uit 2013 zijn vergelijkbaar met eerder verricht tijdsbestedingsonderzoek uit 1999 (TOR99) en 2004 (TOR04) van de Onderzoeksgroep TOR. De eerste resultaten van het tijdsbestedingsonderzoek TOR13 zijn nu vrijgegeven. Hieronder vind je een korte samenvatting van enkele opmerkelijke bevindingen. Een uitgebreidere samenvatting vind je hier.
Verschillen tussen mannen en vrouwen nemen verder af, maar de verdeling van het werk blijft traditioneel
De traditonele rolverdeling van mannen en vrouwen blijft ook in 2013 nog duidelijk zichtbaar in de tijdbesteding van mannen en vrouwen. Mannen tussen 18 en 75 jaar spenderen wekelijks 9,5 uur meer aan betaalde arbeid dan vrouwen en 5,5 uur meer aan vrije tijd, terwijl vrouwen wekelijks bijna 8 uur meer besteden aan huishoudelijk werk en kinderzorg en opvoeding. De verschillen worden wel aanzienlijk kleiner over de tijd. Onderstaande grafieken illustreren hoe de tijd die vrouwen en mannen aan huishoudelijk werk en kinderzorg en –opvoeding besteden naar elkaar is toegegroeid over de laatste 15 jaar.
Evolutie duur per participant (u:mm per week) huishoudelijk werk en kinderzorg en –opvoeding voor mannen en vrouwen
Iets minder werken en iets minder op afwijkende tijden
De gemiddelde arbeidsduur neemt iets af in vergelijking met 1999 en 2004. Dit is een gevolg van de daling van de werktijd bij mannen, want vrouwen werken even lang als in 2004 en iets langer dan in 1999. Het verschil tussen vrouwen en mannen in de tijd besteed aan betaalde arbeid is dan ook kleiner geworden. Werkende mannen besteden in 2013 gemiddeld 39u31’ per week aan betaalde arbeid (inclusief verplaatsingen van en naar het werk), werkende vrouwen 31u39’ per week. Het percentage 18 tot 75-jarigen dat minstens één uur betaald werk verricht tijdens een willekeurige week neemt licht toe bij zowel mannen (72% in 2013) als vrouwen (60% in 2013). In vergelijking met 1999 en 2004 is het werken op atypische werktijden nog wat verder afgenomen. 86,5% van de totale werktijd gebeurt op normale werktijden (op weekdagen tussen 6 en 19 uur). Nachtwerk en zondagswerk blijven heel uitzonderlijk.
Verdeling van percentage van de werkende Vlaamse bevolking van 18-75 jaar over een weekdag dat werkt tijdens de dag, avond en nacht op een weekdag, zaterdag en zondag voor 2013 (werkend=minstens 1 uur werk geregistreerd in de referentieweek).
Televisie overklast de nieuwe media
We zijn vaker achter de computer te vinden en besteden meer tijd op sociale netwerksites als Facebook en Twitter. Toch domineren de traditionele media als radio en televisie nog altijd. Van de 20u39’ die we per week gemiddeld aan media spenderen (als hoofdactiviteit, dus niet luisteren naar de radio tijdens het werk of TV kijken tijdens het eten), zitten we 13u36’ voor de buis. Surfen op het internet, sociale netwerken, winkelen op het internet, internetbankieren, … nemen gemiddeld 2u11’ per week in beslag.
Meer sport in de vrije tijd
De sportparticipatie is ongeveer verdubbeld over de periode 1999-2013. In 1999 noteerde 19,9% van de respondenten minstens één sportactiviteit tijdens een willekeurige week, in 2013 is dat gestegen naar 38,8%. De tijd die sportievelingen aan sport besteden is echter licht gedaald: van gemiddeld 4u03’ per week naar 3u35’.
De drukke leeftijd wordt drukker
De tijdsdrukervaring van Vlamingen is gestegen tussen 1999 en 2013. Vooral ouders met jonge kinderen (jonger dan 7 jaar) geven aan veel tijdsdruk te ervaren. De leeftijdscategorie 25 tot 54 jaar, die vaak verschillende ambities combineert (een carrière uitbouwen, een gezin starten, een huis inrichten of verbouwen, etc.), ervaart niet alleen de meeste tijdsdruk in vergelijking met de andere leeftijdscategorieën, maar zij is ook de enige groep waarin de subjectieve tijdsdruk toeneemt tussen 2004 en 2013.
MOTUS-loketfunctie
De Onderzoeksgroep TOR stelt haar tijdsbestedingsgegevens die
verzameld werden in 1999, 2004 en 2013 via een webpagina ter beschikking. De website www.tijdsonderzoek.be biedt de mogelijkheid om zelf tabellen te maken die een overzicht geven van de tijdsbesteding van Vlamingen tussen 18 en 75 jaar voor de drie bevraagde periodes.
Ontdekuwtijd.be
In 2013 hielden 3.260 respondenten hun tijdsbesteding bij in een dagboekje. Wens je ook je eigen tijd te ontdekken? Dat kan! Via de website www.ontdekuwtijd.be kan je gedurende een dag een online dagboekje bijhouden (via de computer en/of via de MOTUS-app). Na het afronden van het dagboekje krijg je een overzicht van je eigen tijdsbesteding en kan je die vergelijken met die van anderen.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Prof. Dr. Ignace Glorieux, Onderzoeksgroep TOR, Vrije Universiteit Brussel, Ignace.Glorieux@vub.ac.be