Tijd komt met de jaren

Welke gevolgen hebben het wegvallen van betaalde arbeid en het uitzwermen van de kinderen? En hebben deze veranderingen dezelfde gevolgen voor mannen en vrouwen? Ignace Glorieux, Kyra de Korte en Julie Verbeylen zochten dit uit voor Sociaal.Net. Het blijkt onder andere dat pas op latere leeftijd, als de kinderzorg minder belastend wordt en het werk minder centraal staat, meer tijd vrijkomt voor een gevarieerder tijdsbestedingspatroon.

De sociologen van de onderzoeksgroep TOR maakten voor de analyses gebruik van de gegevens uit Vlaamse tijdsbestedingsonderzoek (TOR’13) dat ze in 2013 uitvoerden. Voor dit onderzoek hielden 3.260 Vlamingen tussen 18 en 75 jaar gedurende één week nauwkeurig hun tijdsbesteding bij. Uit eerdere analyses bleek al dat vrouwen nog altijd minder aan de arbeidsmarkt deelnemen dan mannen. Toch boette de laatste decennia het kostwinnerstype sterk aan belang in om plaats te maken voor een tweeverdienersgezin waarin beide partners buitenshuis werken. Het blijkt echter dat deze fundamentele verandering niet tot een ingrijpende herverdeling van het werk tussen mannen en vrouwen leidde.

Welke gevolgen hebben deze vaststellingen voor de tijdsbesteding van ouderen? Voor mannen blijkt het wegvallen van werk meer ingrijpende gevolgen te hebben. Precies omdat de vaderrol minder centraal staan dan de beroepsrol in de organisatie van hun dagelijkse leven. Vrouwen daarentegen compenseren het wegvallen van betaalde arbeid in grote mate met een toename van huishoudelijk werk en zorg voor (klein)kinderen. Bij mannen doet deze alternatieve rolinvulling zich niet of in veel mindere mate voor.

Een andere interessante bevinding uit het onderzoek van Glorieux en anderen is dat het tijdsbestedingspatroon van ouderen, met het wegvallen van de betaalde arbeid, niet verschraalt, passiever of contactarmer wordt. Ouderen kunnen een gevarieerd, actief en sociaal tijdsbestedingspatroon ontwikkelen, los van het werk.
Schermafbeelding 2015-10-16 om 10.07.30

Sociaal.Net is een initiatief dat is gegroeid uit de vaktijdschriften ‘ALERT voor sociaal werk en politiek’ (vzw Pluralistisch Overleg Welzijnswerk) en het ‘Tijdschrift voor Welzijnswerk’ (vzw Verbond van Instellingen voor Welzijnswerk). Het is o.a. actief op het kruispunt tussen beleid, werkveld, opleiding,  gebruikers, vrijwilligers en onderzoek. U kunt het volledige artikel hier lezen.