Dienstenovereenkomst: Gebruikersonderzoek Openbare Bibliotheken in Vlaanderen 2018

  • Period: 01/10/2017 to 30/09/2019
  • Subsidising organisation: De Vlaamse vereniging voor bibliotheek, archief & documentatie
  • Promotor: I. Glorieux (01/10/2017 - 30/09/2019)
  • Onderzoeker: D. Mathysen

In 2004 voerde de onderzoeksgroep TOR een gebruikersonderzoek uit in 165 openbare in Vlaanderen. Ruim 32.000 gebruikers namen aan het onderzoek deel. Naast een individueel gedetailleerd rapport voor elke deelnemende bibliotheek, werden de onderzoeksresultaten gerapporteerd in verschillende deelrapporten en in een aantal wetenschappelijke artikels.

Sinds 2004 is heel veel veranderd in de bibliotheek. In 2004 stond het internet nog in zijn kinderschoenen, waren er geen tablets, smartphones of sociale media om informatie te verspreiden of te delen. Er waren geen online kranten, MP3 of iTunes was onbestaande, er waren geen streamingdiensten, … De bibliotheek was voor velen de belangrijkste plaats om informatie te verzamelen, kranten en tijdschriften te raadplegen, muziek en films te ontlenen, … Anno 2018 zijn een aantal functies van de bibliotheek grondig veranderd, de bibliotheek zelf is ook geëvolueerd. Vele bibliotheken hebben hun inrichting veranderd, leeszalen hebben nieuwe functies gekregen (studenten komen bv. massaal studeren in bibliotheken) en de collecties zijn geëvolueerd of worden in vraag gesteld (moeten bibliotheken nog cd’s aanbieden?). 

 

Met dit vervolgonderzoek willen we het bibliotheekgebruik anno 2018 in kaart brengen en evoluties t.o.v. 2004 analyseren. De schat aan gegevens uit 2004 zal aangevuld worden met vergelijkbare actuele gegevens uit nieuw veldwerk. Dit vervolgonderzoek moet de basis leveren voor een denkoefening over hoe het verder moet met de openbare bibliotheek in Vlaanderen en hoe de bibliotheek van de toekomst er uit moet/kan zien.

 

Het onderzoek van 2018 wordt georganiseerd in samenwerking met de Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie (VVBAD). Zij nodigde elke Vlaamse bibliotheek uit om deel te nemen aan dit onderzoek: 107 bibliotheken besloten uiteindelijk om in het project te stappen. Alle actieve en volwassen bezoekers van deze bibliotheken krijgen de kans om tussen 12/02/2018 en 30/06/2018 een uitgebreide enquête in te vullen. 

 

Volgende zaken worden bevraagd in de enquête: de tevredenheid met de diensten en het personeel van de bibliotheek, hoe men de bibliotheek gebruikt, wat men juist uitleent en hoe vaak, etc. Ook wordt gepeild naar cultuurparticipatie, vrijetijdsbestedingen en mediavoorkeuren en talrijke socio-demografische achtergrondvariabelen. De verantwoordelijken worden ook gevraagd een vragenlijst in te vullen m.b.t. de infrastructuur en werking van de bibliotheek. Op basis van die informatie verdelen we de bibliotheken in relevante clusters, zodanig dat voor de uiteindelijke individuele rapporten elke bibliotheek zich kan vergelijken met andere bibliotheken die werken in een gelijkaardige context.

 

Na de rapporten per bibliotheek, is het de bedoeling om de bibliotheeksector in zijn geheel te bekijken en de evoluties t.o.v. 2004 in kaart te brengen.